ΙΕΡΟΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΙΕΡΟΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Ο Ιερός Ναός του πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγίου Δημητρίου

Ο Ιερός Ναός του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλύτου, πολιούχου και προστάτου της Θεσσαλονίκης, κτίσθηκε στις αρχές του 5ου αι. μ.Χ. από τον έπαρχο του Ιλλυρικού Λεόντιο πάνω στον τάφο του Αγίου, ο οποίος μαρτύρησε ως Χριστιανός στις αρχές του 4ου αιώνα, με το στρατιωτικό αξίωμα του ανθυπάτου επί του αυτοκράτορος Μαξιμιανού, ο οποίος διέταξε τον θάνατο του αγίου μετά την ήττα του παλαιστού Λυαίου από τον μαθητή του Δημητρίου Νέστορα στον χώρο του σταδίου της πόλεως.


(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});

Σήμερα ο Ναός αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα προσκυνήματα της Ορθοδοξίας.

Μεγάλη πυρκαγιά μεταξύ των ετών 629 και 639 κατέστρεψε μεγάλο μέρος του Ναού. Η ευσέβεια του λαού της Θεσσαλονίκης, με επικεφαλής τον Επίσκοπο Ιωάννη, τον ξανακτίζει διευρύνοντάς τον. 

Το 904 ο Ιερός Ναός του Αγ. Δημητρίου λεηλατήθηκε από τους Σαρακηνούς και αρπάχτηκε σε κομμάτια το ιερό «Κιβώριο» (Λείψανο). Ανάλογη διαρπαγή σημειώνεται από τους Νορμανδούς 281 χρόνια αργότερα, όταν καταλήφθηκε η πόλη από αυτούς το 1181.

Το 1493 ο Ναός μετατρέπεται σε τζαμί από τους Τούρκους. Στο δυτικό μέρος του Ναού μεταφέρεται το κενοτάφιο του Αγίου και απομονώνεται από το τζαμί. Με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το 1912 ο Ναός επαναλειτουργεί ως χώρος λατρείας του Αγίου Δημητρίου. 

Η πυρκαγιά της 5ης και 6ης Αυγούστου του 1917, καίγοντας τα δύο τρίτα της Θεσσαλονίκης, μετέβαλε σε ερείπια το μεγαλύτερο μέρος του ιστορικού Ναού, ο οποίος επί χίλια πεντακόσια συνεχή έτη αποτελούσε το κόσμημα και το καύχημα της δεύτερης πρωτεύουσας του ελληνικού Γένους. Αναστηλωτικές εργασίες αργότερα αποκατέστησαν την αρχική του επιβλητική μορφή.

  Εορτή Αγίου Πνεύματος: Τα έθιμα και οι παραδόσεις της ημέρας

Ο Ιερός Προσκυνηματικός Ναός του Αγίου Δημητρίου ως μνημείο τέχνης αποτελεί ένα από τα πλέον υπέροχα χριστιανικά μνημεία της Ελλάδας. Η αρχιτεκτονική του μας διέσωσε τον γνησιότερο τύπο της ελληνιστικής βασιλικής ή των δρομικών Ναών, με ξύλινη αμφικλινή στέγη. Φέρει εγκάρσιο κλίτος έμπροσθεν του Ιερού Βήματος και υπερώα επάνω από όλα τα κλίτη και τον νάρθηκα. 

Η σημερινή της μορφή είναι του 7ου αι. και αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εκκλησίες – μαρτύρια. Χωροταξικά τοποθετείται στο κέντρο της παλαιάς πόλεως, βορειοανατολικά της αρχαίας αγοράς. Έχει διαστάσεις κάτοψης 43,58 μ. (μήκος) και 33 μ. (πλάτος). Με τέσσερεις κιονοστοιχίες η Βασιλική χωρίζεται σε πέντε κλίτη ή στοές. 
Το μεσαίο κλίτος είναι ευρύτερο από τα υπόλοιπα τέσσερα, χωρίζεται από αυτά με οκτώ πράσινους, δώδεκα λευκούς κίονες και τέσσερεις πεσσούς, που κοσμούνται με κιονόκρανα, τα οποία στέφονται με επιθέματα. 
Η επένδυση των τοίχων και των πεσσών με πολύχρωμες πλάκες συνιστούν την ορθομαρμάρωση του υπερυψωμένου κεντρικού κλίτους. Τα πλάγια κλίτη στεγάζονται με κλιμακωτές στέγες, ώστε να δημιουργούνται μονόλοβα, δίλοβα και τρίλοβα παράθυρα, δια των οποίων εισέρχεται άπλετο φως στον μεγαλόπρεπο εσωτερικό χώρο της Βασιλικής. Άνωθεν των πλαγίων κλιτών οικοδομήθηκαν ευρύχωροι Γυναικωνίτες.


(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});


ΙΕΡΟΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Γύρω στα 1481 στο εσωτερικό του Ναού, στην αριστερή κιονοστοιχία αμέσως μετά τον νάρθηκα, τοποθετήθηκε ο μαρμάρινος, αναγεννησιακού ρυθμού, τάφος του Λουκά Σπανδούνη, κάτωθεν του οποίου σώζεται μέχρι και σήμερα δεκατριάστιχη επιγραφή που συνιστά εγκώμιο στον Θεσσαλονικέα πρόκριτο. 

Ο Σπανδούνης, από τότε που κυριεύτηκε η πόλη από τους Τούρκους, πλήρωνε βαρύτατο φόρο στους κατακτητές, ώστε να παραμείνει ο Ναός στη διάθεση των ευσεβών Θεσσαλονικέων.

  Το λειτουργικό πλαίσιο της Σταυροπροσκύνησης

Η μεγαλοπρέπεια του Ιερού Ναού του Αγίου Δημητρίου δεν συνίσταται μόνο στη λαμπρή πραγματικά αρχιτεκτονική του. Η πολύχρωμη ορθομαρμάρωση και ο πλούσιος γλυπτικός διάκοσμος προσδίδουν στο έργο της ανέγερσης και εξωραϊσμού του Ναού μοναδική, διαχρονική, μνημειακή αξία. 

Ο ζωγραφικός διάκοσμος της Βασιλικής, που συνίσταται από ψηφιδωτά μωσαϊκά και τοιχογραφίες, καθιστά επιβλητικότερο τον ναό, καθώς ο διάκοσμος αυτός αντιπροσωπεύεται από έργα διαφόρων περιόδων και φάσεων της βυζαντινής τέχνης.

Ο Άγιος Δημήτριος στις πηγές αποκαλείται μεγαλομάρτυς φιλόπολις, σωσίπολις και μυροβλύτης. Μυροβλύτης ονομάστηκε γιατί ανέβλυζε μύρο από τον τάφο του, το οποίο λάμβαναν οι πιστοί μέσα σε φιαλίδια που ήταν κατασκευασμένα από γυαλί, πηλό ή μολύβι, τα λεγόμενα κουτρούβια.


(adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({});

Το μύρο του Αγίου είναι το θαύμα του Θεού και η μεγάλη ευλογία του Μεγαλομάρτυρος προς τους πιστούς Χριστιανούς που επικαλούνται τις ακοίμητες πρεσβείες του. Οι μαρτυρίες για το μύρο του Αγίου Δημητρίου είναι πολλές, μεγάλη όμως είναι και η χάρη που λάμβαναν και λαμβάνουν μέχρι σήμερα όσοι γίνονται αποδέκτες της ευλογίας του μύρου.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *