Η Μονή Παναγίας Παγούσαινας βρίσκεται στη Βόρεια Χίο σε απόσταση 52 χλμ από την πόλη και 5 χλμ από το χωριό Παρπαριά. Είναι κτισμένη στις πλαγιές του όρους Αμανή σε υψόμετρο 600 μέτρων.
Σύμφωνα με μαρτυρίες η Μονή κτίστηκε τους Μεσαιωνικούς χρόνους και ήταν ανδρικό Μοναστήρι. Πήρε το όνομα της από τους πάγους που κάθε χειμώνα ασπρίζουν την περιοχή, «ΤΩΝ ΠΑΩΝ ΤΑ ΚΡΕΜΑ» όπως ονομάζεται από τους ντόπιους.
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι ότι το Ιερό του ναού είναι κτισμένο πάνω σε πηγή με τρεχούμενο πόσιμο νερό. Στις μέρες μας η πηγή της Μονής υδροδοτεί το κοντινό χωριό της Παρπαριάς.
Παλαιότερα η μονή είχε μεγάλη αξία γιατί λόγω της ευφορίας του εδάφους εξαιτίας του άφθονου νερού, είχε πολλές καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Ένα έγγραφο του 1876 μαρτυρεί ότι η Μονή παραχωρήθηκε από τον τότε Μητροπολίτη Χίου, Ψαρών και Οινουσσών Γρηγόριο στην κοινότητα της Παρπαριάς έναντι δωρεάς 16000 γροσίων προς την κοινότητα της Βολισσού. Ο ναός ανήκει στον τύπο της Μονόχωρης Βασιλικής και πανηγυρίζει στις 15 Αυγούστου.
